Elektriciteitshuisjes

Artikel 'Onverwachte monumenten' in Zeeland Magazine van DELTAVandaag viel Zeeland Magazine op veel Zeeuwse deurmatten. Het lentenummer van het kwartaalblad van energieleverancier DELTA bevat een artikel over elektriciteitshuisjes, waaraan de WIEZ meewerkte. Onder de titel ‘Onverwachte monumenten’ laten werkgroepleden Maurice Kindt en Toon Franken de grote variëteit aan transformatorstations in Zeeland zien.

Via elektriciteits-voorganger Provinciale Zeeuwsche Electriciteits-Maatschappij (PZEM) kwam DELTA in 1991 in bezit van vele oude trafohuisjes. De stations vervullen nog steeds een belangrijke taak in het transport en de verdeling van elektriciteit in de provincie. Binnenin zijn ze geheel aangepast aan de moderne eisen, maar de buitenkant blijft veelal intact. De bouwstijl verraadt vaak de periode waarin de huisjes zijn neergezet. Er werd gebruik gemaakt van standaardtypen, maar soms maakten plaatselijke omstandigheden aanpassingen noodzakelijk. Op enkele plaatsen staan unieke exemplaren. Lees verder Elektriciteitshuisjes

Oplevering restauratie transformatorstation Groede

Groede, Voorstraat 1: Hoogtoren transformatorstation "Raadhuis"Vandaag werd het gerestaureerde hoogtoren transformatorstation “Raadhuis” aan de Voorstraat 1 te Groede officieel opgeleverd. Het elektriciteitshuisje, gebouwd in 1922 in opdracht van de Provinciale Zeeuwsche Electriciteits-Maatschappij (PZEM) en in 1937 uitgebreid met een lager gedeelte in dezelfde stijl, had zijn functie al langere tijd verloren. De wat verscholen ligging aan een toegangsweg naar de sportvelden en verminderd onderhoud maakten dat een mogelijke sloop naderbij kwam. Enkele Zeeuwse erfgoedorganisaties en de provinciale en landelijke besturen van Erfgoedvereniging Heemschut hebben dit in goede samenwerking kunnen voorkomen, met de oplevering van dit opgeknapte jonge monument als resultaat. Lees verder Oplevering restauratie transformatorstation Groede

Eerste steen PZEM-centrale Westdorpe

Eerste steen Centrale 'Westdorpe'Dagblad De Stem brengt vandaag een artikel over het begin van de electriciteitsvoorziening in Zeeuws-Vlaanderen. In het artikel komt onder andere de inmiddels verdwenen ‘Centrale Westdorpe’ aan de orde, daterend uit 1923, die was gesitueerd aan de westzijde van het Kanaal van Gent naar Terneuzen tussen Sluiskil/Stroodorpe en Driekwart.

Van deze centrale resteert alleen nog de eerste steen met de tekst:

De eerste steen van dit gebouw
is op 21 Maart 1922 gelegd door
Jhr. Mr. J.W. QUARLES van UFFORD
Commissaris der Koningin

Lees verder Eerste steen PZEM-centrale Westdorpe

Aandacht voor behoud van transformatorstations

De Werkgroep Industrieel Erfgoed Zeeland (WIEZ) vraagt vandaag in een artikel in de rubriek Buitengebied van de PZC en in BN/De Stem aandacht voor het behoud van transformatorhuisjes of, zoals ze in de volksmond in Zeeland vaak genoemd worden, de ‘PZEM-kotjes’. Aanleiding is de dreigende sloop van het transformatorstation in Groede, dat het uiterlijk heeft van een Romaanse kerk.

Groede, Voorstraat 1: HoogtorenstationHet trafohuisje is gebouwd in 1922 in opdracht van de Provinciale Zeeuwsche Electriciteits-Maatschappij (PZEM) naar een ontwerp van architect Abel Antoon Kok (1881-1951), tevens ontwerper van de gelegen ‘Centrale Westdorpe’. Het staat bekend onder de naam ‘Raadhuis’, naar het nabijgelegen gemeentehuis van de voormalige gemeente Groede. Van dit type ‘hoogtoren’ of ‘hoogtorenstation’ bestaan er nog maar twee, in Clinge en in Groede. Een derde hoogtorenstation, van veel steviger statuur, staat bij Philippine.

Maurice Kindt en Toon Franken van de WIEZ pleiten in het artikel voor behoud van deze industrieel-historisch objecten. Ook de Bond Heemschut zet zich hiervoor in. Als schoolvoorbeeld hoe met dit soort locaal, kleinschalig industrieel erfgoed omgegaan kan worden, wijzen zij op de restauratie van transformatorstation ‘Reedijk’ in Westdorpe. Dit station, eveneens een ontwerp van Keller maar dan in art-deco, werd geheel opgeknapt en op 30 augustus 2007 in oude luister opgeleverd. Lees verder Aandacht voor behoud van transformatorstations

Transformatorstation Reedijk in oude glorie

Transformatorstation ReedijkIn Westdorpe vond vandaag de officiële oplevering plaats van de restauratie van het transformatorstation in Westdorpe. Op initiatief van de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ) en de Stichting Landschapsbeheer Zeeland (SLZ) en met steun van de Gemeente Terneuzen kon het gebouwtje hersteld worden en als een bijzonder stuk industrieel erfgoed bewaard blijven. Met steun van Delta, de huidige eigenaar, werd een tekstbord met uitleg aangebracht.

Het gebouwtje, officieel bekend als ‘tranformatorstation Reedijk’, is één van de oudste transformatorhuisjes in Zeeland. De Gemeente Westdorpe gaf op 4 april 1922 een bouwvergunning af aan de toenmalige Provinciale Zeeuwsche Electriciteits-Maatschappij (PZEM). Het is geen monument, maar bijzonder genoeg om te bewaren. Het staat op de splitsing van de Graaf Jansdijk A met de Spoorweg. In de volksmond stond het bekend als het ’PZEM Kotsjen’. Lees verder Transformatorstation Reedijk in oude glorie